Er zijn heel veel verschillende methoden voor participatie. Dit zijn enkele veel gebruikte:
Adviesraad
Dit is een structurele vorm van inspraak met bewoners, experts of vertegenwoordigers van belangenorganisaties. Het politiek bestuur besluit hoe de adviesraad is samengesteld. Mensen kunnen benaderd worden of gekozen door het bestuur of vertegenwoordigers van vooraf genoemde organisaties zijn (ondernemersvereniging, buurtvereniging, belangenvereniging). Vaak worden de leden van een adviesraad via een vacature geworven.
De adviesraad adviseert over districtsbeleid en de uitvoering daarvan. Het kan zijn dat afgesproken wordt dat de adviesraad recht heeft advies te geven over beleid, dan is het district verplicht om advies te vragen. Het kan ook zijn dat de adviesraad uit eigen beweging adviezen uitbrengt. Het district hoort altijd met argumenten te reageren op adviezen.
Adviesraden hebben meerwaarde als zij signalen en vragen vroegtijdig in het beleidsproces kunnen inbrengen. Het middel is transparant, efficient en er is ruimte voor echt gesprek.
Enquête
De enquête is een simpele manier om meningen van mensen te vragen. Er is geen diepgaande discussie mogelijk. Houd het daarom simpel en kort. Vraag ook de achtergrond van personen om te kunnen zien of bepaalde achtergronden meespelen in het beleid. Meerkeuzevragen zijn gemakkelijk te hanteren, toelichtende antwoorden zijn moeilijker te verwerken en er is geen nadere vraag mogelijk, maar soms is het wel handig ruimte te bieden voor toelichting.
Gebruik eenvoudige taal en wees specifiek. Stel geen suggestieve vragen en vermijd dubbele ontkenning. Stel moeilijke vragen pas aan het eind, zodat de mensen niet te vroeg afhaken en al de neiging hebben antwoord te geven (de gewoonte om te reageren).
Voer een testenquête uit.
De enquête is efficiënt en als er genoeg reacties zijn representatief
Werkbezoek
Bij een werkbezoek, ofwel schouw, gaat een groep ambtenaren en/of politici ter plekke kijken in buurten of wijken om te achterhalen welke problemen er zijn en welke ideeën burgers hebben om die op te lossen. Inwoners voelen zich meer op hun gemak in hun eigen omgeving dan in overheidsgebouw en zullen daardoor eerder hun klachten en wensen uiten. Een werkbezoek of schouw is heel laagdrempelig. Zorg dat de ambtenaren of politici zich vooraf al hebben verdiept in de problemen om snel tot de juiste vragen te komen.
Het instrument is transparant, toegankelijk en efficiënt, maar reacties van bewoners niet representatief.
Inspraakbijeenkomst
De inspraakbijeenkomst is een georganiseerde gelegenheid voor burgers, maatschappelijke organisaties en bedrijven om hun mening te geven over een beleidsvoornemen. Meestal start het met een plan van de gemeente dat men aan burgers voorlegt. De bijeenkomst is toegankelijk voor alle betrokkenen.
Hou de inspraakbijeenkomst op de plek waar het speelt. Communiceer vooraf helder.
Zorg dat mensen zich welkom voelen. Het instrument is transparant, niet representatief (bedenk dat vooral tegenstanders willen komen) en efficiënt
Online bijeenkomst
Dit betreft bijeenkomsten waarbij een groep burgers via een online communicatiemiddel samenwerkt om een gemeenschappelijk doel te bespreken. Het doel kan bijvoorbeeld zijn om zoveel mogelijk ideeën te genereren of om consensus over een onderdeel te bereiken.
Het is aan de organisatoren zelf om te bepalen hoe interactief de sessie is, wie mag deelnemen en wat het gezamenlijke doel is.
Het middel is efficiënt. Er is ruimte voor gesprek, het is toegankelijk voor mensen die online kunnen (soms handig voor mensen die slecht mobiel zijn), maar een drempel voor wie niet online is. Voordeel is dat niet per se de grootste schreeuwers aan het woord komen.
Op de markt
Met een Marktkraam kan het district informeren over plannen en een gevoel opvangen van mensen die niet per se zouden komen op een inspraakbijeenkomst. Mensen komen naar de markt voor iets anders en pakken dit mee. Het is niet representatief, maar wel een ander publiek dan inspraakbijeenkomst, mensen die zich niet zo uiten voelen een lagere drempel.
Het is goed bereikbaar, transparante en gemakkelijk en efficiënt te organiseren.
Terug naar hoofdpagina participatie